Руководитель Центра НДЗ, в.н.с., к.м.н. Т.К. Давыдова дала интервью республиканской газете «Кыым», которая выходит на якутском языке, об эпидемиологической ситуации с КОВИД-19 в мире , какие последствия со стороны нервной системы можно ожидать после заболевания, как проводить профилактику от заболевания КОВИД-19 и какую работу проводит ЯНЦ КМП  в создавшейся эпидемиологической ситуации. Беседу проводила журналист Герасимова Нина.

Ниже приводим тезисы интервью. С полным вариантом можете ознакомиться в 46-м номере газеты «Кыым» от 25.11.2022.

Биһиги Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр соҕотох мэдиссиинэ билим-чинчийэр киинэ буолабыт, онон КОВИД-19 боппуруоһун хайдах да тумнар кыахпыт суох. Кутталлаах ыарыы тарҕаныытыгар туох ситимнэр, туох майгыннаһар өрүттэр баалларын үөрэтээри, бастаан аан дойдутааҕы статистиканы үөрэппиппит. Чинчийбит билим таһаарыыларын, ыстатыйалары, матырыйааллы хасыһан аахпыппыт. Биһиги чинчийиилэрбит маннык түргэнник тарҕанар ыарыыга эпидемиология ирдэбиллэрэ суолталаахтарын, бохсуу, сэрэтии миэрэлэрэ наадаларын бигэргэттилэр.

2020 сыл олунньутугар хамсык ньиэрбэ систиэмэтигэр дьайыытын туһунан чинчийиилэр түмүктэригэр олоҕуран, мэтэдьиичэскэй сүбэлэри таһаарбыппыт.

Кулун тутарга «Комплексная оценка здоровья пациентов, перенесших новую коронавирусную инфекцию (COVID-19)» диэн 164 хамсыкка ыалдьыбыт киһи доруобуйатын туругун үөрэппиппит.

Ыарыы кэнниттэн дьон санаарҕыыр, сылаарҕыыр, умнуган, дэпириэссийэлиир түгэннэрэ постковиднай синдром көстүүтэ буолар. Ити, биһиги чинчийиибитинэн, КТ түмүгүнэн кыра, улахан уларыйыы барбытыттан тутулуга суох.

Хамсык биир улахан содулунан инсульт буолар. Тымыр истиэҥкэтэ алдьанан, түмүгэр тымыр бүөлэнэр. Эбэтэр, төттөрүтүн, хаан убаан хаалан, мэйиитигэр хаан туруон сөп.

Хамсык кэнниттэн киһи чөлүгэр түһэригэр реабилитация суолталаах. Маныаха киһи бэйэтэ режими тутуһара, буортулаах дьаллыктартан аккаастаныыта, ыраас салгыҥҥа хамсана-имсэнэ сылдьара наада. Ону таһынан аһыыр астан киһи туруга улахан тутулуктаах. Биһиги төрүт аспыт омега-3 сыалаах кислотанан баай. БАДтары уонна битэмиин-минерал комплекстарын иһэргэ бырааһы кытта сүбэлэһэр хайаан да наада.

Иммунитеты, эти-сиини бөҕөргөтүү, антитела тиийбэт буоллаҕына вакцинация барыллыахтаах. Киһи куттанарыттан, ыксыырыттан кортизол диэн гормон үөскүүр, ол таһыма үрдээтэҕинЭ киһи иммунитета намтыыр. Онон хайа сатанарынан куттаммат, ыар санааҕа бэриммэт буола сатыахха.